Барои шикоят аз далели шиканҷа кадом ҳуҷҷатро бояд пешниҳод намуд?

03.10.2025 - 12:10

Ҳуқуқдон бошед!

Дар бахши “Саволу ҷавоб” ҳуқуқшиносони Эътилофи ҷомеаи шаҳрвандӣ зидди шиканҷа ва беҷазоӣ ба саволҳои хонандагон посух медиҳанд.

САВОЛ: Барои шикоят аз далели шиканҷа кадом ҳуҷҷатро бояд пешниҳод намуд?

ПОСУХ: Агар шумо аз шиканҷа ранҷ кашида ва ё дар бораи чунин далел маълумоти боэътимод дошта бошед, метавонед пешниҳод намоед:

Шикоят ба мақомоти ҳифзи ҳуқуқ - прокуратура (ё ба мақомоти тафтишотӣ). Расман, ин метавонад шикоят дар бораи ҷиноят (шикояти ҷинояӣ) бошад, ки дар он шумо изҳор мекунед, ки нисбати шумо ё шахси дигар шиканҷа истифода шудааст.

Пешниҳоди даъво ба суд - бо дарназардошти он, ки ба шумо зарари ҷисмонӣ ё равонӣ расонида шудааст, метавонед даъво дар бораи ҷуброни зарар пешниҳод намоед.

Шикоят ба омбудсмен/ваколатдор оид ба ҳуқуқи инсон - агар чунин институт вуҷуд дошта бошад (дар Тоҷикистон Қонун "Дар бораи ваколатдор оид ба ҳуқуқи инсон" мавҷуд аст). Шикоят дар бораи нақзи ҳуқуқи инсонро метавон тавассути ин институт пешниҳод намуд.

Муроҷиат ба Суди конститутсионии ҶТ - агар нақзи ҳуқуқ хусусияти конститутсионӣ дошта бошад, масалан, агар қонун, система ё амалияи мақомот кафолатҳои дар Конститутсия муқарраршударо нақз намоянд (масалан, манъи шиканҷа).

Қонунгузорӣ дар бораи манъи шиканҷа:

Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон

Он ҳуқуқи ҳар як шахсро барои мавриди шиканҷа, муносибати бераҳмона, ғайриинсонӣ ё пастзанандаи шаъну шараф қарор нагирифтан муқаррар мекунад.

Кодекси мурофиавии ҷиноятии ҶТ (КМҶ)

Он дорои муқаррароте мебошад, ки дар онҳо гуфта мешавад, ки далелҳои тавассути маҷбуркунӣ, таҳдид, шиканҷа ва дигар усулҳои ғайриқонунӣ ба даст овардашуда беэътибор дониста мешаванд; моддаҳо дорои муқаррароте ҳастанд, ки истифодаи зӯровариро манъ мекунанд ва масъулияти мақомотеро, ки боздошт ва ҳабсро анҷом медиҳанд, муқаррар менамоянд.

Қонун «Дар бораи ҳимояи давлатии иштирокчиёни мурофиаи судии ҷиноятӣ» (аз моҳи феврали соли2024)

Ин қонун инчунин метавонад ҳимояи шахсонеро, ки дар мурофиаи ҷиноятӣ иштирок мекунанд, дар бар гирад, ки метавонад муҳим бошад, агар шиканҷа ҳангоми тафтишоти пешакӣ ё мурофиаи судӣ истифода шуда бошад.

Созишномаҳои байналмилалии аз ҷониби Тоҷикистон тасдиқшуда, ба монанди Конвенсияи зидди шиканҷа ва дигар намудҳои муносибати бераҳмона, ғайриинсонӣ ё пастзанандаи шаъну шараф ва ҷазо.

Сомонаи мо: https://notorturetj.org/

Почтаи электронӣ: notorture.tj@gmail.com

Агар шумо ё хешовандони шумо мавриди шиканҷа ва муносибати бераҳмона қарор гирифта бошед, ба WhatsApp ё Telegram занг занед ё нависед:

+992 98 787 66 66 дар вилояти Хатлон

+992 98 787 33 33 дар вилояти Суғд

+992 98 708 76 76 дар ш. Душанбе ва НТМ

Ба идораҳои мо муроҷиат кунед:

ш. Душанбе, хиёбони Рӯдакӣ 137, бинои Тоҷикматлубот

ш. Хуҷанд, хиёбони Сомонӣ 42, утоқи 117

Моро дар шабакаҳои иҷтимоӣ пайравӣ намоед, то аз иттилоот бохабар бошед!

Facebook: https://www.facebook.com/notorturetj

Twitter: https://twitter.com/NoTorturetj