Раҳоӣ аз шиканҷа
Эътилофи ҷомеаи шаҳрвандӣ зидди шиканҷа ва беҷазоӣ дар Тоҷикистон
«ҲАР ЯК ҲУҚУҚИ ИНСОН МУҲИМ АСТ!»
14.12.2021 - 17:03
Бахшида ба Рӯзи умумиҷаҳонии ҳуқуқи инсон чорабиниҳо дар доираи маъракаи 10-рӯза таҳти шиори «Ҳар як ҳуқуқи инсон муҳим аст!», аз ҷониби Эътилофи ҷомеаи шаҳрвандӣ зидди шиканҷа ва беҷазоӣ дар Тоҷикистон ташкил карда шуданд.
Ин чорабиниҳо бо дастгирии молиявии Бунёди Зигрид Раузинг имконпазир гардиданд. Қобили зикр аст, ки дар рафти чорабиниҳои мазкур иштирокчиён тавсияҳои Вазорати тандурустӣ ва ҳифзи иҷтимоии аҳолии Ҷумҳурии Тоҷикистонро, аз ҷумла истифодабарии воситаҳои муҳофизати инфиродӣ зидди COVID-19-ро риоя намуданд (ниқоб, дастпӯшак, антисептикҳо) ва масофаи ҷисмониро низ нигоҳ доштанд.
Барномаи радиоӣ: 2 декабри соли 2021, аз соати 17:00 то соати 18:00 дар радиои «Азия-Плюс» барномаи “Микс шоу”: Ҳуқуқ ва қонун[1] бахшида ба Рӯзи умумиҷаҳонии ҳуқуқи инсон дар доираи маъракаи 10-рӯза таҳти шиори «Ҳар як ҳуқуқи инсон муҳим аст»[2] баргузор гардид[3], ки онро Эътилофи ҷомеаи шаҳрвандӣ зидди шиканҷа ва беҷазоӣ дар Тоҷикистон ташкил кард.
Ба сифати коршинос Абдураҳмон Шарипов, ҳуқуқшиноси “Маркази мустақил оид ба ҳифзи ҳуқуқи инсон” ва Салим Сайфуллоев, ҳуқуқшиноси созмони ҷамъиятии «Дунёи ҳуқуқ» иштирок доштанд (ҳарду ташкилот узви Эътилофи ҷомеаи шаҳрвандӣ зидди шиканҷа ва беҷазоӣ дар Тоҷикистон мебошанд). Онҳо дар бораи Рӯзи умумиҷаҳонии ҳуқуқи инсон суханронӣ намуда, ба саволҳои шунавандагон посух доданд.
Ҳадафи чорабинӣ ташаккул додани фаҳмиши ҳаматарафагӣ, умумияти табиати ҳуқуқи инсон мебошад. Аз рӯи саволҳои шунавандагон хулоса баровардан мумкин аст, ки чунин барномаҳо ба зуҳури таҳаммулпазирӣ, ҳамдигарфаҳмӣ ва эҳтироми ҳуқуқи дигарон мусоидат мекунанд. Пахши радио аз чунин се қисм иборат буд: пешниҳоди маълумот оид ба Рӯзи умумиҷаҳонии ҳуқуқи инсон, машваратҳои ҳуқуқии онлайнӣ ва саволу ҷавоб бо шунавандагон.
Рӯзи баҳс: 4-уми декабри соли 2021 дар Маркази “Parking”-и[4] пойтахт бахшида ба Рӯзи умумиҷаҳонии ҳуқуқи инсон «Discussion day» (Рӯзи баҳс) баргузор гардид[5]. Чорабинии мазкур аз ҷониби ГТҶ ҲРУ-Тоҷикистон дар назди Маркази мустақил оид ба ҳифзи ҳуқуқи инсон, ки узви Эътилофи ҷомеаи шаҳрвандӣ зидди шиканҷа ва беҷазоӣ дар Тоҷикистон мебошад, ташкил карда шуд.
Иштирокчиён аз ҳисоби ҷавонон ва фаъолон баҳсу мунозира карданд, ки одамон чӣ гуна ҳуқуқ доранд, кадом ҳуқуқҳо дахлнопазир ва комиланд. Иштирокчиён ҳамчунин масъалаҳои озодӣ аз шиканҷа ва муносибати бераҳмона ва ҳуқуқ ба манзили муносибро муҳокима карданд.
Пас аз муҳокимаҳо даври мубоҳисавии намоишӣ барои иштирокчиён дар қолиби парлумонии Бритониё (BPF) сурат гирифт.
Баъди баромади ҳамаи нотиқон бо тариқи овоздихии тамошобинон дастаи «Закрывающие Опровержения» ғолиб баромад. Пас аз давра иштирокчиён дар бораи ин мавзӯъ чӣ андешаҳо ва далелҳо доштанашонро муҳокима карданд. Баҳсчиёни фаъол бо флеш-картаҳо қадр карда шуданд.
Ҳадаф аз баргузории чорабинӣ ташаккули фаҳмиши ҳаматарафагӣ, умумияти табиати ҳуқуқи инсон, баланд бардоштани дониши ҷавонон дар соҳаи ҳуқуқи инсон мебошад.
2 дар 1: COVID-19 Машваратҳои ҳуқуқии сайёр ва тарғибот: 3 декабри соли 2021, Эътилофи ҷомеаи шаҳрвандӣ зидди шиканҷа ва беҷазоӣ дар Тоҷикистон, дар якҷоягӣ бо Дафтари Ваколатдор оид ба ҳуқуқи инсон ва Иттифоқи ҳуқуқшиносони кишвар дар доираи маъракаи 10- рӯзаи таҳти шиори “Ҳар як ҳуқуқи инсон муҳим аст!” бахшида ба Рӯзи умумиҷаҳонии ҳуқуқи инсон дар чаҳор ноҳияи шаҳри Душанбе машваратҳои ройгони ҳуқуқии сайёр ташкил карданд[6].
Машваратҳо дар ноҳияи Фирдавсӣ дар назди бозор ва Корхонаи воҳиди давлатии бақайдгирии амволи ғайриманқул, дар ноҳияи Сино дар назди автовокзали шаҳри Душанбе, дар ноҳияи И.Сомонӣ дар назди бозори Меҳргон ва дар ноҳияи Шоҳмансур (9 км. Душанбе) баргузор гардиданд.
Шаҳрвандони муроҷиатнамуда, қайд карданд, ки онҳо ба маслиҳати ҳуқуқии салоҳиятдор ниёз доштанд ва барои хизматрасонии ройгон изҳори сипос намуданд. Ҳангоми расонидани машварати ҳуқуқӣ ба иштирокунандагон воситаҳои муҳофизати инфиродӣ аз COVID-19 (ниқобҳои тиббӣ ва антисептикҳо) тақсим карда шуданд.
COVID-19 Машваратҳои ҳуқуқӣ сайёр ва тарғибот дар Бохтар, Ҳисор ва Турсунзода[7]: 6 декабри соли 2021 Эътилофи ҷомеаи шаҳрвандӣ зидди шиканҷа ва беҷазоӣ дар Тоҷикистон дар якҷоягӣ бо Коллегияи адвокатҳои шаҳри Бохтари вилояти Хатлон дар шаҳрҳои Бохтар ва НТМ (шаҳрҳои Ҳисор ва Турсунзода) машваратҳои ройгони ҳуқуқӣ баргузор намуданд.
Ба шаҳрвандон оид ба доираи васеи муносибатҳои ҳуқуқӣ ва масъалаҳои ҳуқуқи инсон маслиҳати ҳуқуқӣ дода шуд. Шаҳрвандонро асосан ба саволҳои марбут ба ҳуқуқи оила ва ҳуқуқи кӯдакон дар давраи пандемия, инчунин ҳуқуқи манзил, донишҷӯёни донишгоҳҳо дар соҳаи муносибатҳои меҳнатӣ ва ҳуқуқи муҳоҷирон саволҳо доданд. Ҳуқуқшиносон ба шаҳрвандон ҳуқуқи инсонро ба озодӣ аз шиканҷа ва ғуломӣ фаҳмонданд. Инчунин, ҳуқуқшиносон ва адвокатҳо ба саволҳои дорои хусусияти иҷтимоӣ ҷавоб дода, ба шаҳрвандон оид ба ваколатҳои Ваколатдор оид ба ҳуқуқи инсон дар Ҷумҳурии Тоҷикистон, инчунин оид ба ҳуқуқи муроҷиат барои ҳимояи ҳуқуқҳои онҳо фаҳмонда доданд.
Шаҳрвандон ҳангоми гирифтани машварати ҳуқуқӣ дар шароити пандемия ва худҷудогузорӣ дар гирифтани машварати ҳуқуқӣ душворӣ мекашиданд ва барои маслиҳатҳои ҳуқуқии ройгон изҳори миннатдорӣ намуданд. Ба ҳамаи иштирокчиёни чорабинӣ таҷҳизоти муҳофизати инфиродӣ аз COVID-19 (ниқобҳои тиббӣ ва антисептикҳо) дода шуд.
Инчунин мавод омода карда шуд:
Донистан муҳим аст! Озодӣ аз шиканҷа: ҷанбаҳои асосӣ
https://notorturetj.org/news/vazhno-znat-svoboda-ot-pytok-klyuchevye-aspekty
Озодӣ аз шиканҷа ҳуқуқи комили ҳар як инсони сайёра мебошад. Дар ин маҷмӯа мо шуморо даъват менамоем, ки бо ҷанбаҳои калидии ҳуқуқи байналмилалӣ оид ба поймолкунии ҳуқуқи одамоне, ки мавриди шиканҷа ва бадрафторӣ қарор мегиранд, шинос шавед.
Донистан муҳим аст! Муқовимат ба шиканҷа дар қонунгузории Тоҷикистон
https://notorturetj.org/news/vazhno-znat-protivodeystvie-pytkam-v-zakonodatelstve-tadzhikistana
Дар ин маҷмӯа мо пешниҳод менамоем, ки бо ҷанбаҳои асосии қонунгузории Ҷумҳурии Тоҷикистон оид ба озодӣ аз шиканҷа ва муносибати бераҳмона шинос шавед.
Шиканҷа – поймолкунии ҳуқуқи инсон!
https://notorturetj.org/news/pytki-narushenie-prav-cheloveka
Дар ин матлаб ҳуқуқшиносон доир ба як қатор масъалаҳои марбут ба истифодаи шиканҷа, ки шаҳрвандон бештар ба он таваҷҷӯҳ доранд, изҳори назар кардаанд.
Рӯзи ҳуқуқи инсон: шиканҷа манъ шавад!
https://notorturetj.org/news/den-prav-cheloveka-stop-pytkam
10 декабр дар тамоми ҷаҳон Рӯзи ҳуқуқи инсон таҷлил мешавад. Ин рӯз ёдоварӣ мекунад, ки шаъну шарафи инсон умумист ва манъи шиканҷа мутлақ аст. Дар баробари ин, маълум аст, ки шиканҷа ва муносибати бераҳмона дар тамоми ҷаҳон беҷазо боқӣ мондааст.
Ҳомиёни ҳуқуқи инсон дар Тоҷикистон Рӯзи умумиҷаҳонии ҳуқуқи инсонро чӣ гуна таҷлил мекунанд
Ин рӯз ба мо хотиррасон мекунад, ки Эъломияи умумии ҳуқуқи инсон стандарти ягонаест, ки бояд тамоми кишварҳои ҷаҳон ба он саъй кунанд. Ин рӯз бо мақсади муттаҳид кардани саъю кӯшиши ҷомеаи ҷаҳонӣ ба хотири ҳифзи ҳуқуқи ҳар як шахс яъне расидан ба доди ӯ таҷлил мегардад. Ҳомиёни ҳуқуқи инсон дар навбати худ дар арафаи ин ид низ бахшида ба мавзӯъҳои ҳуқуқи инсон чорабиниҳои мухталиф баргузор мекунанд.
Эътилофи зидди шиканҷа тақвими соли 2022-ро дар мавзӯи "Озодӣ аз шиканҷа" нашр кард: Эътилофи ҷомеаи шаҳрвандӣ зидди шиканҷа ва беҷазоӣ дар Тоҷикистон тақвими деворӣ ва рӯимизии варақгардони соли 2022-ро дар мавзӯи “Озодӣ аз шиканҷа” нашр карда, ба шарикон ва ҳамкорон паҳн кардааст. Дар пушти ҳар як варақаи тақвим маълумот дар бораи озодӣ аз шиканҷа ва 
муносибати бераҳмона (аз рӯи меъёрҳои байналмиллалӣ ва миллӣ шиканҷа чист, барои ин амали ҷиноятӣ чӣ ҷавобгарии ҷиноятӣ дорад ва ғайра), ва телефони боварии Эътилофҳои зидди шиканҷа, ки шумо метавонед ба онҳо занг зада дар бораи ҳолатҳои шиканҷа ва муносибати бераҳмона хабар диҳед, инчунин рақамҳои телефонҳои мақомоти ҳифзи ҳуқуқ оварда шудааст. Ба тақвим инчунин халтаи экологӣ бо логотипи Эътилоф ва навиштаҷоти "Ҳар як ҳуқуқи инсон муҳим аст!" илова карда шудааст.
Вохӯриҳои иттилоотӣ бо ҷавонони Суғд оид ба ҳуқуқи инсон: Ташкилоти ҷамъиятии «Начало» - узви нави Эътилофи ҷомеаи шаҳрвандӣ зидди шиканҷа ва беҷазоӣ дар Тоҷикистон бахшида ба Рӯзи байналмилалии ҳуқуқи инсон бо ҷавонони вилояти Суғд як силсила вохӯриҳои иттилоотӣ доир намуд. Вохӯриҳо дар American Space (Фазои Амрико) дар шаҳрҳои Хуҷанд (8 декабр), Исфара (10 декабр) ва Панҷакент (12 декабр) баргузор шуданд.
Мақсад аз баргузории чорабинӣ маълумот додани ҷавонон дар бораи ҳуқуқи инсон, механизмҳои ҳифзи ҳуқуқи инсон, дарки арзишҳои ҳуқуқи инсон мебошад.
Дар чорабиниҳо зиёда аз 100 нафар ҷавонон ширкат варзиданд. Барномаи чорабинӣ дар се шаҳр як хел сурат гирифт - ба иштирокчиён филми кӯтоҳ дар бораи таърихи пайдоиши ҳуқуқи инсон, дар бораи таърихи қабули Эъломияи умумии ҳуқуқи инсон намоиш дода шуд, лексияи хурд дар мавзӯи ҳуқуқи инсон, принсипҳои он, механизмҳои ҳифзи ҳуқуқи инсон ва бозиҳо ва озмунҳо баргузор гардиданд.
Дар қисмати дуюми чорабинӣ бо иштирокчиён дар платформаи Kahoot аз рӯи 20 савол оид ба ҳуқуқи инсон викторинаи онлайнӣ баргузор гардид, ба иштирокчиёне, ки натиҷаҳои беҳтарин ба даст овардаанд, тӯҳфаҳо (соатҳо, гӯшмонакҳои бесим, повербанк) супурда шуданд.
Инчунин дар озмун эълон карда шуд: иштирокчиён бояд дар шабакаҳои иҷтимоии Facebook ва Instagram паёмҳо гузоранд ва ҳузури худро дар чорабинӣ қайд кунанд, хэштегҳои # Рӯзи Ҳуқуқи Инсон # Оғози # Ибтидо гузоранд. Дар маҷмӯъ, беш аз 35 навиштаҷот нашр шуд ва ба 15 нафаре, ки барои навиштаҳои худ бештар лайк гирифтанд, туҳфаҳои хотиравӣ (термос) гирифтанд.